بیایید تا خیالتونو راحت کنم. فکر میکنید بیتکوین نوساناتش زیاده و خریدش خطریه؟ اون وقت توی خونه یا محل کارتون، دلار کاغذی نگهداری میکنید؟ خب چرا از دلار رمزنگاری شده استفاده نمی کنید؟؟ میدونستید که غیر از بیت کوین و رمزارزهای دیگه، دسته های دیگه ای از رمزارزها هم وجود دارند؟ که ارزش اونها برعکس رمزارزهای دیگه تقریبا ثابته و چندان هم دچار نوسان نمیشن؟؟

به این دسته از رمزارزها که ارزششون تقریبا ثابته و زیاد هم دچار نوسان نمیشند، میگن استیبل کوین.

ارزش استیبل کوین ها به کمک پشتوانه هاشون یا به کمک یک قرار داد هوشمند مدیریت میشه، یعنی با تولد و توسعه استیبل کوین هایی مثل تتر (Tether)، یو اس دی کوین (USD Coin)، بایننس یو اس دی (Binance USD)، ترو یواس دی (TrueUSD)، دای (DAI)، پکس گلد (PAXG) و .. دیگه منطقی نیست که توی خونه تون  یا محل کارتون دلار کاغذی نگهداری کنید.

نوسان، ذات بازارهای مالیه بخصوص در بازار کریپتو که نوساناتش حدو اندازه نداره... بخاطر همینه که خیلی ها میترسند بیت کوین بخرند.

خب البته اگه با این فضا آشنا نباشند، حق دارند...

تو این درس میخوایم در مورد استیبل کوین ها صحبت کنیم و ببینیم اصلا استیبل کوین چی هست، فرقش با بیت کوین و اتریوم و بقیه رمزارزها چیه، ضمنا در مورد انواع  استیبل کوین هم توضیح میدیم خدمتتون.

خب همونطوری که میدونید یکی از ویژگی های جدایی ناپذیر رمزارزها، نوسانات شدید قیمتی اونهاست. این نوسانات قیمت برای کسانی که trade میکنند و برای معامله گرها جذابه؛ یعنی یک تریدر در قیمت پایین رمزارزی رو میخره و موقعی که قیمتش بالا میره، اونو میفروشه و از این طریق کسب سود میکنه؛ یا اگر تریدر مهارت های تحلیل بازار رو داشته باشه و به نظرش قیمت رمز ارزی در حال پایین اومدن باشه، میتونه در قیمت بالا اون رمزارز رو بفروشه و موقعی که قیمت اومد پایین، دکمه Buy رو بزنه و بازم در بازار د سود کنه.

 اما آیا این نوسانات شدید قیمتی برای همه جذابه؟

مسلما نه! خیلی ها معتقدند بعد از معرفی بیت کوین به دنیا، اگه این نوسانات شدید قیمتی رو نداشت و در شبکه های اجتماعی و رسانه ها هی نمیگفتند امروز قیمت بیت کوین 15% اومد پایین، دو هفته دیگه اش بگن قیمت بیت کوین 20% رفت بالا، دوباره بگن 7% اومد پایین و... تعداد بیشتری از مردم دنیا میومدند و از بیت کوین استقبال میکردند. در اونصورت شاید قیمت هر یک واحد بیت کوین الان 500 هزار یا 700 هزار یا 1 میلیون دلار بود.

اما برای این که این نقیصه رو برطرف کنند و بستری برای افراد فراهم بشه که از ارزهای رمزنگاری شده استفاده کنند، استیبل کوین ها متولد شدند.

 یکی از استیبل کوین های معروفی که شاید بشناسیدش تتر (Tether) هست. استیبل کوین های دیگه ای هم داریم مثل: USDC، BUSD، TerraUSD ،PAXG، DAI  و ... که در مورد همه این ها در این درس صحبتی خواهیم کرد.

برای مردم عادی در ابتدا مبحث شفافیت در معاملات و این که هر تراکنشی در بلاک چین ثبت میشه و کسی نمیتونه دستکاریش کنه و مزایای دیگه که در دوره مقدماتی ارزهای دیحیتال توضیح داده شده خیلی جذابه؛ اما نوساناتش رو دوست ندارند و میشه گفت تعداد زیادی از مردم دنیا و حتی  مردم ایران، در حال معامله و خرید و فروش با استیبل کوینی مثل تتر هستند؛ حتی از ایران با خارج از کشور هم معامله انجام میشه و از این طریق تحریم ها رو هم دور میزنند.

به عبارتی افرادی هستند که نمیتونند به بیت کوین و اتریوم و رمزارزهای دیگه بخاطر نوسانات شدید قیمتشون اعتماد کنند، در عوضش میان از استیبل کوین ها استفاده میکنند و پول فیاتشون رو تبدیل به رمزارزها میکنند و معاملات تجاری خودشون رو به راحتی انجام میدن.

اما اشکال بزرگ استیبل کوین ها اینه که Decentralized نیستند یعنی متمرکزند؛ یعنی اون مزیتی که میگفتیم رمزارزها نیازی به تایید یک شخص ثالث یا یک موسسه یا نهاد رو ندارند، در این جا دیده نمیشه. با این وجود هزینه نقل و انتقال استیبل کوین ها پایینه و برای افراد عادی هم قابل فهمه که مثلا استیبل کوینی مثل تتر، چیزی شبیه دلار رمزنگاری شده است و این ویژگی رو داره که ارزشش تقریبا ثابته و زیاد تغییر قیمت نداره.

موردی که در مورد بعضی از استیبل کوین ها - بخصوص در مورد تتر - وجود داره اینه که مشخص نیست اون پشتوانه ای که در موردش صحبت میشه رو آیا واقعا دارند یا نه، یعنی با وجودی که شرکت تتر میگه، به ازای هر یک واحد USDT من یک واحد USD یعنی یک دلار آمریکا رو به عنوان پشتوانه در نظر گرفتم- که البته برای تشخیص صحت اون نیاز به یک حسابدار یا ممیزی در خارج از اون شرکت هست که ببینند آیا واقعا این پشتوانه مالی که تتر میگه وجود داره یا نه - طبق اخباری که بیرون اومده تا الان در این زمینه شرکت تتر همکاری زیادی نداشته، که این از اشکالات بزرگ این استیبل کوینه.

اما به هر حال میشه قبول کرد که یکی از ویژگی های مثبت استیبل کوین ها، همین داشتن پشتوانه اونهاست.

به طور کلی استیبل کوین ها میتونند پشتوانه های مختلفی داشته باشند، مثلا پشتوانه شون میتونه پول فیات (سنتی) باشه مثل BUSD USDC, USDT که پشتوانه شون دلار آمریکاست؛ یا میتونه پشتوانه شون طلا باشه مثل XAUT یا همون تتر گلد، PAXG و ...، دیگه این که پشتوانه شون میتونه رمزارزها باشه مثل DAI و یا حتی ممکنه از مکانیزم های دیگه ای برای ثابت نگهداشتنن ارزش یک استیبل کوین استفاده بشه.

 در مورد DAI، باید بگیم که DAI تنها استیبل کوین غیر متمرکزیه که در پلت فرمی به نام MakerDao کار میکنه: این یعنی اگه شما بخواید وام بگیرید باید داراییتون که شامل رمزارزهایی مثل بیت کوین و اتریوم و ... هست رو به عنوان وثیقه در اون پلت فرم بگذارید و در ازاش وام رو به صورت DAI دریافت کنید. ضمنا ارزش اون رمزارهایی که در پلت فرم MakerDao میگذارید، باید بیشتر از ارزش وامی باشد که دریافت میکنید؛ مثلا 1/5 برابر ارزش وامی که میخواهید بگیرید باید بعنوان وثیقه بپردازید.

خوبیش اینه که هر زمان ارزش وثیقه شما کمتر از ارزش وامی که دریافت کردید بشه، قراردادتون Liquid یا منسوخ میشه و از این بابت میتونید متوجه بشید که از ارزش DAI محافظت میشه. این از ویژگی های خوب این استیبل کوینه.

به استیبل کوین های بدون پشتوانه میگن استیبل کوین های الگوریتمی یا الگوریتمیک استیبل کوین ها (Algorithmic Stablecoins).

 استیبل کوین های بدون پشتوانه یا استیبل کوین های الگوریتمی، تحت یک قرار داد هوشمند، طوری تعریف میشن که هر زمان درخواست برای اون استیبل کوین زیاد بشه، از اون استیبل کوین به صورت خودکار و طبق برنامه ای که در قرار داد هوشمند نوشته شده، تولید شده و وارد بازار میشه تا قیمتش بالا نره و برعکس هر زمان که درخواست برای اون استیبل کوین کم بشه، اون موقع برای این که جلوی کاهش قیمت اون استیبل کوین رو بگیرند، میتونند توکن سوزی یا توکن برنینگ (Token-burning) کنند و مقداری از اون استیبل کوین رو میسوزونند یعنی از گردونه چرخش و مبادلات در بازار حذف میکنند.

  استیبل کوین ها میتونند به ما این خدمت رو بدن که اگه رمزارزی رو خریدیم و قیمتش داره میره پایین، بتونیم سریع به استیبل کوین تبدیلش کنیم تا سرمایه مون رو از دست ندیم یا اگه رمزارزی رو خریدیم و قیمتش رفت بالا و به سود رسید، زمانی که قیمتش داره میاد پایین، سریع اون رو تبدیل به استیبل کوین کنیم و از سودمون محتفظت کنیم.