در این درس میخوایم پشت پرده پروژه کلاه برداری توکن اسکویید رو با هم ببینیم و در کنارش چند نکته امنیتی خیلی مهم رو براتون توضیح بدیم. این یک واقعیته که هر حوزه ای که در اون امکان درآمد زایی وجود داره، متعاقبش پول و سرمایه گذار هم میتونه واردش بشه؛ اما اگر این سرمایه گذارها آموزش ندیده باشند، اهل تحقیق و مطالعه نباشند و دنبال یک شبه پولدار شدن باشند، بستر کلاه برداری رو برای یکسری کلاه بردار فراهم می کنند!

راگ پول (Rug Pull):

حتما در ماههای گذشته راجع به یکسری پروژه های کلاه برداری در حوزه کریپتوکارنسی مطالبی رو شنیدید؛ پروژه های کلاه برداری مثل: " لوناییلد (Luna yeild)، ترتل دکس (Turtle Dex)، پلی ویل (Poly Whale) و اسکویید گیم (Squid Game)" پروژه هایی هستند که قصد داریم تو این درس بگیم که این مدل پروژه ها چطور میتونند اعتماد و توجه مخاطبین خودشون رو جلب کنند و در کنارش کلاه برداری های کلانی انجام بدن!

پروژه "توکن اسکویید گیم" ، اولین بار بر بستر بایننس اسمارت چین (Binance Smart Chain) و روی صرافی های غیرمتمرکزی مثل پنکیک سواپ (PancakeSwap) و دودو (DODO) ارائه شد. قیمت اولیه توکنش 12 هزارم دلار بود یعنی چیزی حدود یک سنت. اما و اما:

با وجودی که ظرف مدت یک هفته هزاران درصد رشد کرد و قیمتش به حدود 2 دلار و 86 سنت رسید اما در ادامه و در مدتی کمتر از 7 دقیقه، قیمتش به 0 دلار رسید...

متعاقب این اتفاق، وبسایتش از دسترس خارج شد و حساب کاربری توییتر و شبکه های اجتماعی دیگه شون به غیر از تلگرام ناپدید شدند. سپس، اونها در کانال تلگرامیشون به مخاطبین اعلام کردند: "یکسری هکر کلاه بردار قصد حمله به حساب کاربریمون رو داشتند و درصدد هکش بودند. در عین حال به اسمارت کانترکت (Smart Contract) یا قرار داد هوشمند رمزارزمون حمله کردند...! از این رو، بخاطر وجود چنین کلاه برداری ای دیگه قصد ادامه کار نداریم و در غم و افسردگی غرق شدیم و ... " و از این جملات حق به جانبی که معمولا در این مواقع میگند.

و در عرض یک هفته مبلغی حدود 12 میلیون دلار کلاه برداری کردند و رفتند. به همین سادگی...😈 

اما این اتفاق یا "راگ پول" چطور افتاده:

به این صورت که راگ پولرها از یکسری شبکه های اجتماعی مثل کانال ها تلگرامی یا صفحات اجتماعی و ... استفاده می کنند، اونها مُبَلِغ و مدرس دارند، شبکه اجتماعی و سایت دارند؛ خلاصه این که افرادی رو دارند که براشون تبلیغ میکنند و میگند که چقدر از این رمزار سود کردند و... بعبارتی بستر رو به طور کامل برای کار اونها آماده میکنند. 

راگ پول (Rug Pull) انواع مختلف داره:

اما قبلش:

راگ پول (Rug Pull) یعنی چی؟ یعنی یکدفعه کسی قالیچه زیر پاتونو یکی بکشه و بره.. قبلنا اینجوری بود که ماشینتون رو که تو خیابون پارک می کردید، وقتی برمی گشتید میدید که روی 4 تا آجره سواره و تمام لاستیک هاشو بردند- الان البته امری عادی شده😕 

بحث راگ پول در کریپتو کارنسی هم به همین معنیه، این مثال رو زدیم که راگ پول را به خاطر داشته باشید.

Liquidity Stealing

یعنی به یکباره مثل پروژه "توکن اسکوئید گیم" کل توکن ها رو میفروشند و میرند...

پس در این مدل که مدل اول راگ پول یا کلاه برداری کرپیتویی است از نوسانات موقت قیمتی سوء استفاده میکنند.  

Limiting Unsell Orders

در این مدل، در کد رمزارزها این تمهید و پیش بینی رو میکنند.  

بعبارتی عملا کسی که این مدل رمزارزها رو میخره، دیگه نمیتونه اونرو بفروشه.

در پروژه "توکن اسکویید گیم"، هم از روش اول یعنی Liquidity Stealing استفاده شد هم از Limiting Unsell Orders. در نتیجه کسی نمیتونست رمزارز اسکویید رو بفروشه.

جالب اینه که تو وایت پیپر پروژه کلاهبرداری "توکن اسکویید گیم" اصطلاح مکانیزم ضد دامپ یا همون "Anti - Dump Mechanism" رو آورده بودند، اما عملا کسی قبل خرید کریپتو کارنسی، با وجود این همه توصیه، نمیره وایت پیپر رو بخونه. همین که دوستهاشون توسعه کنند و یک نفر در شبکه اجتماعی رهبر کریپتو باشه و صحبت های دلسوزانه بکنه، براشون کافیه.

Pumping & Dumping

در دو روش اول کلاهبردارها میاند توکن خودشون رو ایجاد می کنند که به اون میگیم "دکویید کریپتو" یا "رمزارز طعمه"

اما تو حالت سوم "پامپینگ و دامپینگ" حتما لازم نیست که رمزارزی باشه که کلاهبردار خودش ایجاد کرده بلکه میتونه یک رمزارزی باشه با fund یا سرمایه معمولی یا حتی fund خوب.

در واقع کلاهبردارها مقداری سرمایه رو به کمک تبلیغات و روش هایی که گفتیم،  وارد میکنند و قیمت اون رمزارز رو بالا میبرند. اما قبل از تبلیغات، خودشون به اندازه کافی از توکن اون رمز میخرند، قیمت که رفت بالا، میفروشند و میرند روی پروژه بعدی و بعدی... که این کار میتونه ادامه دار باشه و به اون میگند پامپینگ و دامپینگ.

به هم دلیل شاید خیلی ها معتقدند که این شیوه کلاه برداری به حساب نمیاد چون به اندازه دو روش اول و دوم غیر اخلاقی نیست.

به هر حال هر کدوم از این سه حالت، اگه توسط دستگاه های نظارتی اثبات بشه، جرم محسوب میشه و عواقب کیفری و حقوقی خاص خودشو داره.

قابل توجه!!  

با این که اکثر صفحه ها و کانال ها در شبکه های اجتماعی مشغول تولید محتوای آموزشی ارزشمند در زمینه رمزارزها هستند، ولی با این حال توی اینستاگرام افرادی هستند که در حوزه رمزارزها فالوئرهای چند صد هزارتایی یا میلیونی دارند و مدام در حال گزارش کردن دارایی هاشون هستند؛ که این تا اینجاش اشکالی نداره، چون میتونه برای مخاطب ایجاد انگیزه کنه و بهشون ثابت بشه که میشه توی این بازار موفق شد و نیروی محرکی میشه برای رشد و پیشرفت افراد تا تلاش بیشتری کنند. 

اما تعداد کمی از افراد مشغول به کار در حوزه رمزارزها هستند که از بد روزگار هم دارند میشند الگوی بقیه، تو صفحه اینستاگرامشون کارهایی میکنند که نشونه هایی از راگ پولر بودنشون رو به ما میده!

چطوری؟

اول این که داشته هاشون رو به جای نمایش میزنند تو سر مخاطب هاشون. به طوری که مخاطب احساس عقب موندگی و عقب افتادگی بهش دست میده.

دوم این که کسب درآمد از بازار رمزارزها رو خیلی ساده نشون میدند.

سوم هم اینه که با وجود القاب پرسروصدایی که برای خودشون انتخاب کردند، ولی به موضوع  آموزش و یادگیری در حوزه رمزارزها نگاه عاقل اندر سفیه دارند. به عنوان مثال ممکنه بگند که ما همه این راه ها رو رفتیم همشون بیفایدند، اصلا تحلیل تکنیکال توی این بازار جواب نمیده و خلاصه انگیزه یادگیری و پیشرفت پلکانی رو در مخاطب از بین می برند.

حالا واقعا پشت پرده این صفحه های اینستاگرامی چیه؟

متاسفانه به دلایل مختلف شوآف های این افراد برای اکثر مخاطب های ایرانی جذابه و اصلی ترین دلیلش، پایین بودن ارزش پول کشورمونه!

بعنوان مثال میتونیم قیمت ماشین در کشورهای همسایه رو با قیمت همون ماشین توی ایران به ریال مقایسه کنیم، یا هزینه یک سفر خارجی یا هزینه اقامت در یک هتل معمولی رو نسبت به همین هزینه ها در ده سال پیش بسنجیم!

این افراد کلاهبردار ممکنه خودشون صاحب رمزارزهایی باشند که دارند تبلیغشو میکنند یا ممکنه با یک وال قرار دارد همکاری داشته باشند.

لطفا بعد از این بیشتر مراقب باشید و از هرکسی که سعی میکنه شما رو از آموزش و یادگیری ناامیدتون کنه فرار کنید.

یادتون نره توی دنیای کریپتو کارنسی مراقب سرمایه و حال خوبتون باشید!!